Mistra S2
Agion Oros
Σε αυτήν την εικόνα που βρίσκεται στον κίονα του αριστερού χορού του Καθολικού της μονής, ηΠαναγία παριστάνεται σε όρθια στάση δέησης χωρίς τον Χριστό. Στην ασημένια επένδυση τηςεικόνας φαίνεται και ένα πιθάρι που ξεχειλίζει θυμίζοντας μας ένα θαύμα της Παναγίας, η οποίαεισακούοντας τις προσευχές του Γέροντος (εξού και “Γερόντισσα”) γέμισε με λάδι τα άδεια πιθάριατης μονής. Σε μία επιδρομή Σαρακηνών στη μονή ένας απ'αυτούς προσπάθησε να σχίσει τηνεικόνα σε κομμάτια, για να ανάψει μ'αυτά το τσιμπούκι του, αλλά έχασε αμέσως τον όρασή τουκαι οι σύντροφοί του πέταξαν την εικόνα σε ένα κοντινό πηγάδι. Ο τυφλός ιερόσυλος παιδεύτηκετόσο κατά την ώρα του θανάτου του, ώστε παράγγειλε στους δικούς του ακόμα και μετά το θάνατοτου να πάνε στο Άγιον Όρος και να βγάλουν την εικόνα από το πηγάδι, πράγμα το οποίο και έγινε,αφού η εικόνα είχε παραμείνει εκεί ογδόντα χρόνια. Στη σημερινή της μορφή η εικονα είναι μάλλονεπιζωγραφισμένη.
Κατά την εποχή της της ψευδένωσης της επί Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και Ιωάννου Βέκκου τωνλατινιφρόνων συνόδου της Λυών κατά τον ΙΓ΄ αιώνα Λατίνοι κληρικοί μαζί με στρατιώτεςεισέβαλαν στο Άγιον Όρος, το οχυρό αυτό της Ορθοδοξίας, για να επιβάλουν δια της βίας τηνένωση με τους δυτικούς. Η μονή Ζωγράφου όπως και άλλες αγιορείτικες μονές είχε την τιμή νααναδείξει στον αγώνα αυτόν κατά της πλάνης τους εικοσιέξι Ζωγραφίτες οσιομάρτυρες. Την εποχήαυτή ασκήτευε κοντά στη μονή ένας ενάρετος Γέροντας, που είχε τη συνήθεια να απαγγέλει τονΑκάθιστο Ύμνο πολλές φορές την ημέρα μπροστά στην εικόνα της Θεοτόκου.
Μία μέρα άκουσε την Παναγία να του μιλά από αυτήν την εικόνα και να του αναγγέλει (εξού και“Προαναγγελλόμενη”) ότι οι λατινόφρονες πλησιάζουν στο μοναστήρι και όποιος είναι ψυχικάαδύνατος να κρυφτεί, ενώ εκείνοι που επιθυμούν μαρτυρικά στεφάνια ας παραμείνουν στομοναστήρι.